Yetişkinlerde olduğu gibi çocuk beyin cerrahisi vakalarında da beyin tümörleri ile kaşılaşırız. Beyin tümörleri kafatasımızın içindeki tüm yapılarda (beyin, beyincik, beyin sapı, beyni besleyen damarlar, beyinden çıkan sinirler, beyni saran zarlar, hipofiz bezi) oluşabilen, anormal büyüme ve çoğalma eğilimine sahip hücrelerdir. Olağan dışı ortaya çıkan bu hücreler beyin ve omuriliğin çalışma mekanizmasını bozar ve çeşitli semptomlarla kendini gösterir.
Belirtileri
Çocuklarda görülen beyin tümörünün ilk ve en sık görülen belirtisi geçmeyen baş ağrısıdır. Diğer belirtilerse şöyledir:
– Sabahları uyandıktan sonra kusma
– Kol ve ayakta güçsüzlük hissi, hareketlerde yavaşlama, uyku hali
– Görme sorunları (görüş kaybı, gözlerin yukarı bakamaması, göz kayması, sağa-sola bakış zorluğu)
– Bebeklerde sürekli ağlama
– Huzursuzluk, iştahsızlık
– Ense sertliği
Tanı
MR görüntülemesi ile beyin tümörünün kesin tanısı konur. Şekli, boyutu, konumu tespit edilir. Tedavi planlanır. Zaman zaman hem tanı amaçlı hem de tedavinin bir parçası olarak beyinden biyopsi almak gerekebilir. Bu işlem beyin sapı ve diffüz tümörlerinde yapılır. Tümörü çıkarmanın hastaya zarar verebileceği veya tümör büyümesinin yavaş seyrettiği olgularda bu işlem uygulanır. Tedaviye radyoterapi ve/veya kemoterapi ile devam edilebilir.
Tedavisi
Beyin tümörleri çocuklarda en sık görülen kanser türlerinden biridir. Beyin tümörü tedavisinde elimizde cerrahi, radyocerrahi, radyoterapi ve kemoterapi seçenekleri mevcuttur. Çocuğun genel sağlık durumuna ve tümörün türüne göre bu seçeneklerden biri veya birkaçı uygulanabilir.
Çocukluk çağı beyin tümörlerinde genel prensip tümörü mümkün olduğunca temizlemek ve sonrasında radyoterapi ve/veya kemoterapi ile tedaviye devam etmektir. Çocuklarda beyin tümörü tedavisinde radyocerrahi (gamma knife) de seçeneklerden biridir. Doğru hastalarda ve 3 cm’den küçük tümörlerde bu tedavi de uygulanabilir.
Ancak çocuk beyin tümörlerinin tedavisi karmaşıktır. Neden? Çocuk hastalarda radyoterapi ve kemoterapi kullanmak konusunda çalışmalar olsa da bu uygulamaların çocuk sağlığı üzerinde çok büyük riskleri olduğu biliniyor.
Kemoterapi ilaçları çok ciddi kalıcı yan etkilere sahip. Radyoterapi de ise yüksek enerjili X-ışınları verilir. Bu ışınlar üreyen hücreleri öldürebilir, üremelerini durdurabilir. Çocukta kalıcı fiziksel, zihinsel hasarlar bırakabilir. Bu durumda eldeki tek seçenek cerrahi olur. Tümör erken evredeyse cerrahi tek başına yeterli olur. Çocuğumuz iyileşir. Ancak tümör ileri evredeyse ve ameliyat yüksek risk taşıyorsa, önce kemoterapi ile tümörü küçültmek sonra ameliyatı yapmak gerekebilir.
Tedavi planlaması ve riskler her çocuğun kendi özel durumu için ayrı ayrı değerlendirilip, ele alınır.
